ABD Savunma Bakanlığı’nın Suriye’deki tüm Amerikan askerlerini geri çekmek için plan hazırlığı içinde olduğu bildirildi.
ABD merkezli medya kuruluşu NBC News’e göre, bakanlık yetkilileri bu hazırlıkları doğruladı.
Salı günü NBC News’a konuşan iki savunma bakanlığı yetkilisi, ABD Başkanı Donald Trump ve yakın çevresinin son dönemde bu konudaki ilgisini açıkça belirttiğini ve bunun üzerine de Pentagon’un çalışmaya başladığını bildirdi. Pentagon 30, 60 veya 90 gün içinde tam bir geri çekilme planı üzerinde çalışıyor.
Trump’ın yeni Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, cuma günü Florida’daki Tampa şehrinde bulunan ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nı (CENTCOM) ziyaret etti ve üst düzey askeri yetkililerle Ortadoğu hakkında bilgi aldı. Ancak Beyaz Saray yetkilileri, Suriye’deki ABD güçlerinin azaltılmasının bu ziyaretin gündeminde olmadığını belirtmişti.
Beyaz Saray’dan bir yetkili, “Waltz’un CENTCOM’u ziyaret etmesi bölgenin genel durumunu anlaması açısından önemli,” demişti. Ziyaretin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Beyaz Saray’a yaptığı ziyaretle aynı haftaya denk geldiğine dikkat çekilmişti.
Pentagon ise konuya ilişkin yorum yapmayı reddetti.
Geçen hafta Beyaz Saray’daki bir basın etkinliğinde Trump’a İsrail hükümetine ABD’nin Suriye’den çekileceğine dair bilgi verip vermediği soruldu. Trump, “Bunu kim söyledi bilmiyorum. Ama bu konuda bir karar vereceğiz. Biz Suriye’yle ilgilenmiyoruz. Suriye kendi sorunlarına sahip, bizim her meseleye dahil olmamıza gerek yok,” yanıtını verdi.
Aralık 2018’de Türkiye’nin Suriye’deki Halk Savunma Güçleri (YPG) hedeflerine sınır ötesi harekat başlatmak istemesi üzerine ABD Başkanı Donald Trump, Amerikan askerlerinin hemen geri çekilmesi kararını bildirmişti. Ancak kısa süre içerisinde bu kararı esneterek asker sayısının zaman içerisinde azaltılması talimatını vermişti. Diğer yandan Trump’ın Suriye politikası 2018’in sonuna kadar ABD’nin IŞİD ile Mücadele Özel Temsilcisi görevini yürüten Brett McGurk gibi isimlerden açık bir muhalefet görmüştü. Yine de o sene 5 bin olan asker sayısı 900’e düşürülmüştü.
Ancak iki ay önce Pentagon, Suriye’de yaklaşık 2.000 askerin konuşlandırıldığını bildirdi. Bu sayı yıllardır belirtilen yaklaşık 900 askerden daha fazlaydı. Pentagon sözcüsü bu ek 1.100 askerin ‘geçici rotasyon kuvvetleri’ olduğunu ve 30 ila 90 gün arasında görev yaptıklarını belirtmişti.
ABD’nin Suriye’deki görevi
Pentagon’a göre ABD’nin Suriye’deki askeri misyonu, Irak Şam İslam Devleti’ni (IŞİD) zayıflatmak ve bölgede faaliyet gösteren yerel ortakları desteklemek. Bu ortaklar arasında Kürtlerin öncülüğünde kurulan Suriye Demokratik Güçleri (SDG) de bulunuyor.
Geçtiğimiz perşembe günü CENTCOM, Suriye’nin kuzeyinde El Kaide bağlantılı Hurras el-Din örgütünün liderlerinden biri olan Muhammed Salah el-Za’bir’e yönelik saldırı gerçekleştirdiğini duyurdu.
Savunma yetkilileri, ABD’nin Suriye’den çekilmesinin SDG’yi yalnız bırakacağı ve bölgede 50 bin kişiden fazla insanın tutulduğu cezaevi ve mülteci kamplarının güvenliğini tehlikeye atacağı konusunda uyarıda bulundu. Bu kamplarda yaklaşık 9 bin IŞİD militanı da bulunuyor.
SDG’nin bu tesisleri güvence altına aldığı, ancak operasyonların ABD ve müttefik desteği ile mali kaynaklarına bağlı olduğu belirtildi. ABD askerlerinin çekilmesi durumunda SDG’nin bu kampları ve cezaevlerini terk ederek önceliğini askeri operasyonlara verebileceği ve binlerce IŞİD savaşçısının serbest kalabileceği belirtildi.
Türkiye, güney komşusu Suriye’nin kuzeyinde bulunan Suriye Demokratik Güçleri (SDG) çatısı altındaki en faal ve hakim konumdaki silahlı örgüt Halk Savunma Birlikleri’ni (YPG), Kürdistan İşçi Partisi’nin (PKK) Suriye kolu olarak tanıyor.
28 Kasım 1978’de Diyarbakır’ın Lice ilçesinde kurulan PKK, Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İngiltere, Fransa, Türkiye ve pek çok başka devlet tarafından terör örgütü kabul ediliyor.
Ancak Batılı ülkeler SDG’ye aynı tavrı göstermiyor.
Suriye’deki süreç
Suriye’de 13 yıldır devam eden iç savaş, HTŞ ve diğer muhalif grupların 12 günlük operasyonunun ardından Esad ailesinin 54, Baas Partisi’nin 61 yıllık iktidarının bitişiyle sonuçlanmıştı.
HTŞ’nin yönetimi devralması sonrası birçok ülke yeni yönetimle ilişki kurmaya başladı. Hatta ilişki kuran ülkelerin çoğunluğu halihazırda HTŞ’yi ‘terörist’ olarak kabul ediyor. Ancak ülkelerin bu politikalarını gözden geçiriyor.
Aralık ayında ABD’li yetkililer HTŞ lideri Ahmet Hüseyin eş-Şara – yaygın bilinen savaşçı adı ile Muhammed Colani- ile görüşmüştü. Görüşmenin ardından ABD, Şara için konulan 10 milyon dolarlık ödülün kaldırıldığını açıklamıştı. ABD daha sonra Suriye’ye yönelik bazı kısıtlamaları da hafifletti.
Suriyeli yetkililer ilk resmi yurt dışı ziyaretini Suudi Arabistan’a yaptı. Daha sonra ise Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Ürdün ziyaretleri geldi.
15 Ocak’ta ise Suriye Dışişleri Bakanı Esaad Hasan Şeybani, Türkiye’ye gelmiş ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşmüştü.
Şara ise ilk ziyaretini Suudi Arabistan’ın ardından çarşamba günü Türkiye’ye yaptı. Şara Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüştü.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Salı günkü Erdoğan-Şara görüşmesine dair açıklama yaparak Suriye’deki yeni yönetimin YPG konusunda kafasının net olduğunu belirtti ve ”Suriye PKK’lıları ya geri gönderecek ya da imha edecek,” dedi.
