Çarşamba sabahı erken saatlerde Avrupa Birliği (AB) yürütme organı, Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) AB’ye ithal ettiği teknelerden burbona ve Harley-Davidson motosikletlere kadar çeşitli Amerikan ürünlerini hedef alan bir dizi orantılı karşı önlem başlattı.
Bu hamle, AB’nin Washington tarafından uygulanan ve gece yarısı yürürlüğe giren haksız ve yıkıcı gümrük vergileri olarak gördüğü uygulamaya karşılık olarak geldi.
“Bu tedbirden derin üzüntü duyuyoruz. Gümrük tarifeleri vergidir. İş dünyası için kötüdür ve tüketiciler için daha da kötüdür. Bu tarifeler tedarik zincirlerini bozuyor. Ekonomiye belirsizlik getiriyorlar” diyen Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen sözlerini şöyle sürdürdü: “İstihdam tehlikede. Fiyatlar yükselecek. Hem Avrupa’da hem de ABD’de.”
Bir ay önce ABD Başkanı Donald Trump, çelik, alüminyum ve ilgili türev ürünlerin ithalatına yüzde 25 gümrük vergisi getiren ve yaklaşık 26 milyar euro değerinde AB ihracatını etkileyen bir kararname imzaladı.
O dönemde AB bu adımı kınamış ve ABD’nin yeni gümrük vergilerini uygulamaya devam etmesi halinde misilleme yapmaktan çekinmeyeceğini ifade etmişti.
Başta Almanya olmak üzere AB, ABD’ye önemli bir çelik ihracatçısı. Trump’ın ilk döneminde AB, benzer gümrük vergilerine ABD mallarına 2.8 milyar euro vergi uygulayarak karşılık vermişti.
İki aşamalı bir tepki
AB’nin karşı tedbirleri iki adımda uygulanacak. 1 Nisan’da AB, ABD’ye yönelik mevcut 2018 ve 2020 karşı tedbirlerinin askıya alınmasına izin verecek. Bu tedbirler teknelerden burbona ve Harley-Davidson motosikletlere kadar çeşitli Amerikan ürünlerini hedef alırken, 8 milyar euroluk bir ekonomik zararı kapsıyor.
Nisan ayı ortasına kadar AB, ABD’nin gümrük vergilerine karşılık olarak yeni bir karşı önlemler paketi uygulayacak. Bunlar ABD’nin 18 milyar euro değerindeki ihracatını etkileyecek ve AB’nin toplam tepkisi 26 milyar euroya ulaşarak Amerikan tarifelerinin ölçeğiyle eşleşecek.
Bu ikinci aşama için önerilen hedef ürünler arasında çelik ve alüminyum, tekstil, deri ürünleri, ev aletleri, ev aletleri, plastik ve ahşap ürünler gibi sanayi ürünlerinin yanı sıra kümes hayvanları, sığır eti, bazı deniz ürünleri, fındık, yumurta, süt ürünleri, şeker ve sebze gibi tarım ürünleri de yer alıyor.
Bu arada, 26 Mart’a kadar sürecek iki haftalık bir paydaş istişare süreci, endüstri ve ticaret temsilcilerinin önerilen yeni karşı tedbirler hakkında görüş bildirmelerine olanak tanıyacak.
Tarifeleri yürürlüğe koyan nihai yasal düzenlemenin AB ülkeleri tarafından onaylanmasının ardından nisan ayının ortasına kadar yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Müzakereye giden yol
Sert tepkisine rağmen Avrupa Komisyonu müzakere edilmiş bir çözüme açık olmaya devam ediyor.
Von der Leyen, “Jeopolitik ve ekonomik belirsizliklerle dolu bir dünyada, ekonomilerimizi gümrük vergileriyle boğmak ortak çıkarımıza değildir,” dedi.
Leyen, AB Ticaret Komiseri Maros Sefcovic’i Washington ile alternatif bir çözüm aramak üzere görüşmeleri yeniden başlatmakla görevlendirdi.
AB’nin tepkisi, Trump yönetiminin Avrupa ihracatına ilk kez vergi koyduğu 2018 yılına kadar uzanan çelik ve alüminyum tarifeleri konusundaki ticari anlaşmazlıkların geçmişini takip ediyor.
Önceki müzakereler misilleme tarifelerinin askıya alınmasıyla sonuçlanmış olsa da ABD’nin son tedbirleri gerilimi yeniden alevlendirdi ve AB’yi harekete geçmeye sevk etti.
