Birleşmiş Milletler (BM), İsrail’in yaklaşık üç ay süren ablukasının ardından ilk yardım TIR’larının Gazze’ye girdiğini doğruladı.
İsrail’in Gazze’ye insani yardım koordinasyonundan sorumlu savunma birimi Cogat’a göre, pazartesi günü Kerem Şalom sınır kapısından iki milyonu aşkın Filistinlinin yaşadığı bölgeye bebek maması da dahil olmak üzere insani yardım taşıyan beş TIR giriş yaptı.
BM bu teslimatı “olumlu bir gelişme” olarak nitelendirdi ancak Gazze’deki insani krizin çözümü için çok daha fazla yardıma ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, 2 Mart’ta başlayan ablukadan sonra sınırlı yardım teslimatlarına yeniden başlanması kararının, müttefiklerin baskısıyla alındığını söyledi. Müttefik ülkeler, Gazze’den gelecek “açlık görüntüleri” olması durumunda İsrail’in askeri harekâtını destekleyemeyeceklerini belirtmişti.
Bu arada İsrail, tüm Gazze genelinde hava ve kara operasyonlarını artırdı. Ordu, ikinci büyük şehir olan ve savaşın başlarında büyük yıkımın yaşandığı Han Yunus’un tahliyesi emrini verdi.
Pazar günü İsrail, bölgede “açlık krizini” önlemek amacıyla Gazze’ye “asgari düzeyde” yardım girişine izin vereceğini açıkladı.
Uzmanlar, yaklaşık iki milyon Filistinlinin yaşadığı bölgedeki ablukaların kaldırılmaması durumunda kıtlık riski konusunda uyarıda bulunmuştu.
İsrail, 7 Ekim 2023’te başlayan savaşın ardından Hamas’ın elindeki rehineleri serbest bırakması için baskı uygulamak amacıyla Gazze’ye yönelik saldırılarını artırdı.
Hamas ise rehineleri yalnızca kalıcı bir ateşkes ve İsrail ordusunun bölgeden tamamen çekilmesi karşılığında serbest bırakacağını belirtiyor.
Netanyahu, İsrail’in “tüm Gazze’nin kontrolünü ele geçirmeyi” ve Hamas’ı devre dışı bırakacak yeni bir yardım dağıtım sistemi kurmayı planladığını söyledi.
Ayrıca Netanyahu, Gazze halkının büyük bölümünün “gönüllü göçünü” teşvik edeceklerini açıkladı.
Gazze’de ‘kırmızı çizgi’
Trump yönetimi İsrail’in eylemlerine tam destek verirken, Filistinlilerin yaşadığı ağır bedelden Hamas’ı sorumlu tuttu. Ancak son günlerde bölgede yaşanan açlık kriziyle ilgili endişelerini de dile getirdi.
Geçen hafta Orta Doğu turunda İsrail’i ziyaret etmeyen Trump, Gazze’deki insani durumla ilgili kaygılarını ifade etti. Dışişleri Bakanı Marco Rubio da Türkiye ziyaretinde “bu durumdan rahatsızlık duyduğunu” söyledi.
Netanyahu sosyal medyada yayınladığı video mesajında, “Dünyadaki en büyük dostlarımız bana şunu söyledi: Açlık görüntülerini kabul edemeyiz, kitlesel açlığı kabul edemeyiz. Bunu destekleyemeyiz,” dedi.
Netanyahu, durumun bir “kırmızı çizgiye” yaklaştığını belirtti ancak bunun Gazze’deki insani kriz mi yoksa müttefik desteğinin kaybedilmesi riski mi olduğunu netleştirmedi.
Video açıklamasının, yardım teslimatlarına yeniden başlanması kararına tepki gösteren Netanyahu’nun milliyetçi tabanını yatıştırmayı amaçladığı değerlendiriliyor.
İktidardaki iki aşırı sağcı ortak, Netanyahu’ya yardımların Gazze’ye sokulmaması yönünde baskı yapıyordu.
Bu ortaklardan biri olan Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, “Artık baskınlar düzenleyip çıkmak yok; fethetmek, temizlemek ve Hamas yok edilene kadar orada kalmak var,” demişti.
“Şeritte hâlâ ayakta kalan ne varsa onu da yok ediyoruz, çünkü orası tamamen bir terör şehri haline geldi.”
İsrail, yeni yardım dağıtım planının Hamas’ın yardımlara erişimini engellemeyi amaçladığını ve örgütün bu yardımları yönetimini pekiştirmek için kullandığını savunuyor.
Ancak BM kuruluşları ve yardım örgütleri bu öneriyi reddetti; yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaşamayacağını ve insani ilkelerle bağdaşmayan şekilde yardımın araçsallaştırıldığını belirtiyor.
