Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de cuma sabahı erken saatlerde sivil toplum kuruluşlarından oluşan bir koalisyon, “şeffaflık yasası” diye bilinen tasarıyı protesto etmek için dev bir pankart astı.
Pankartta, “Sizinleyiz,” ve “Sizin için kalıyoruz,” ifadeleri yer aldı.
Macaristan Başbakanı Viktor Orbán’ın Fidesz partisinden bir milletvekili tarafından sunulan yasa tasarısı, Macaristan Egemenlik Koruma Ofisi’ne, kamuoyu tartışmalarını veya seçmen görüşlerini etiketlemek ve Macaristan’ın çıkarlarına zarar verdiğini düşündüğü örgütleri işaretlemek için daha fazla yetki verecek.
Yasa geçerse, hükümete bu örgütleri listeleme, fonlarını kesme ve “yabancı desteğiyle kamusal hayatı etkilemeyi amaçlayan faaliyetlerde bulunarak Macaristan’ın egemenliğini tehlikeye attıkları” tespit edilirse ağır para cezaları verme yetkisi tanıyacak.
Uluslararası Af Örgütü Macaristan Direktörü Dávid Víg, Macar hükümetinin gerçekleri ortaya çıkaranlardan ve gerçek sorunlara çözüm önerenlerden korktuğunu söyledi.
Ökotárs Vakfı Direktörü Veronika Móra da şu açıklamada bulundu:
“Bu plan, her anlamda şeytani, son derece alaycı ve tek bir amaca hizmet ediyor: yetkilileri eleştiren ya da konuşan kişileri aç bırakmak, boğmak ve tüm kaynaklarını kesmek.”
Kısa bir süre sonra ülkenin merkezci siyasi partisi Momentum da harekete geçti. Protestocular Egemenliği Koruma Ofisi’ne giderek çitlerin üzerine kırmızı boya döktü ve binayı abluka altına aldı. Bunun üzerine binayı koruyan güvenlik şirketi polis çağırdı.
Yerel saatle 17:00’da bir protesto gösterisi de başladı.
Euronews’e konuşan bir gösterici, “Tabii ki bu artık bir çeşit damga. Açıkçası yasayı uygulamaya başladıklarında gerçek eylem zamanı gelmiş olacak,” dedi
Momentum lideri Márton Tompos, parlamento grubu lideri Dávid Bedő ve gazeteci Zsuzsa Bodnár da gösteride konuşma yaptı.
Parlamentonun salı günü söz konusu yasa tasarısını görüşmesi bekleniyor. Yeni yasa kabul edildiği takdirde hükümete, ülkenin egemenliğini tehdit ettiğine inandığı gazete ve STK’ları engelleme yetkisi verecek.
Avrupa Komisyonu cuma günü düzenlediği basın toplantısında tasarıya tepki gösterdi.
Komisyon sözcüsü Markus Lammert, “Bu şimdilik sadece bir tasarı olduğu için detaylı yorum yapmayacağız. Ancak Komisyon’un sivil toplum örgütlerinin çalışmalarına büyük önem verdiğini ve bu nedenle onları korumaya, çalışmalarını teşvik etmeye ve finansal olarak desteklemeye kararlı olduğunun altını çizmek isterim,” dedi.
Budapeşte’deki bir sonraki gösteri pazar günü öğleden sonra Kossuth Meydanı’nda yapılacak.