Başkan Donald Trump Perşembe günü ABD Ticaret Temsilcisini ve Ticaret Bakanını önerilen karşılıklı gümrük tarifelerini araştırmaları için görevlendirdi.
Soruşturma, diğer ülkelerin ABD mallarına uyguladığı vergileri ve haksız sübvansiyonlar, katma değer vergileri (KDV) ve döviz kurları gibi tarife dışı engelleri kapsayacak. Ticaret Bakanlığı Başkanı Howard Lutnick, çalışmanın 1 Nisan’a kadar tamamlanması gerektiğini, yani Beyaz Saray’ın bundan hemen sonra harekete geçebileceğini söyledi. Kapsamlı gümrük vergileri, çelik ve alüminyuma getirilen yüzde 25’lik vergi ve Çin’e uygulanan yüzde 10’luk ek gümrük vergisinin ardından Trump yönetiminin en sert eylemi olacak.
Trump Oval Ofis’te düzenlediği basın toplantısında, “Onlar bizden vergi ya da gümrük vergisi alıyor, biz de onlardan aynısını alıyoruz,” dedi ve ekledi: “Ülke bazında bakmadığınız sürece kimse bu rakamın ne olduğunu bilmiyor.” Ayrıca, otomobil, bilgisayar çipleri ve eczacılık ürünlerine yönelik tarifelerin, karşılıklı tarifelerin “üzerinde ve üstünde” olacak şekilde daha yüksek oranlarda uygulanacağını belirtti.
AB için zorluklar
Beyaz Saray’ın çalışmalarında özellikle Avrupa Birliği’nin (AB) KDV’sinin hedef alınması bekleniyor. Trump defalarca AB ile ABD arasındaki adil olmayan ticaret ilişkisinden şikayet etti. ABD verilerine göre 2024 yılında iki taraf arasında ticareti yapılan malların değeri 1.3 trilyon dolar olurken, Amerika’nın açığı 267 milyar dolar olarak kaydedildi. Ancak AB daha önce, bloğun ABD’den daha fazla hizmet ithal ettiğini belirtmişti.
Uygulamaya geçildiğinde, karşılıklı tarifelerden en çok etkilenecek sektör Avrupa ilaç sektörü olacaktır. ABD Ticaret Sayımına göre, ABD 2024 yılında 127 milyar dolar değerinde farmasötik ürün ithal etti. GLP-1 zayıflama ilaçları, Novo Nordisk’in Wegovy’sinin önemli bir pazar payına sahip olduğu AB’den ABD’ye yapılan ithalatın büyük bir yüzdesini oluşturuyordu.
Buna ek olarak, Beyaz Saray’ın iki ekonomi arasındaki haksız ticaret ve vergi uygulamalarını gerekçe göstermesi nedeniyle Avrupa yapımı araçlar da büyük ölçüde etkilenecek. Trump ayrıca AB’ye NATO ittifakını sürdürmek için Amerikan mühimmatı satın alma çağrısında bulundu.
Avrupa piyasalarının yükselişi
Trump’ın karşılıklı gümrük vergisi uygulamayı ertelemesi ve Ukrayna savaşını sona erdirmeyi amaçlayan Trump-Putin görüşmesi, Avrupa borsalarının dünyanın önde gelen borsaları arasında yeniden en iyi performans gösteren borsalar olmasını sağladı. Perşembe günü Euro Stoxx 600 yüzde 1,1 ve Alman DAX yüzde 2’den fazla artışla yeni rekor seviyelerine yükseldi. Hem Euro hem de İngiliz Sterlini, Rusya ve Ukrayna arasında üç yıldır devam eden askeri savaşın sona erme olasılığı nedeniyle dolar karşısında değer kazandı. Ancak, İngiltere, Fransa ve Almanya’dan Avrupalı liderler gelecekteki herhangi bir müzakerenin parçası olmaları gerektiğini belirtti.
Compital.com’da kıdemli piyasa analisti olan Kyle Rodd bir e-postada, “Her iki konuda da piyasalar ip üzerinde kalmaya devam ederken, Trump yönetiminin şu ana kadarki yaklaşımı nispeten ölçülü oldu ve müzakereler için alan bırakarak kısasa kısas, dibe doğru yarış dinamiğinin ortaya çıkma olasılığını azalttı,” diye yazdı.
Wall Street’te üç gösterge endeks – Dow Jones Industrial Average, S&P 500 ve Nasdaq – yükselişle kapandı. ABD devlet tahvili getirilerindeki düşüşün ardından ABD dolar endeksi zayıflayarak metal fiyatlarını yukarı çekti. Altın fiyatları bir günlük kısa bir geri çekilmenin ardından yükselmeye devam ederek iki gün önce tüm zamanların en yüksek seviyelerine yaklaştı.
