ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın ekibi, Cumhuriyetçi bir stratejistin Beyaz Saray’ın Ukrayna’daki savaşı sona erdirme önerisinin toprakla değil barışla ilgili olduğu yönündeki sözlerine mesafeli yaklaştı.
Trump’ın başkanlık kampanyasında çalışan Bryan Lanza, BBC’ye verdiği mülakatta, Trump yönetiminin barış için öne sürdüğü bazı noktaları özetledi ve kaybedilen toprakların geri kazanılmasının bir öncelik olmadığını öne sürdü.
Lanza, “Eğer Cumhurbaşkanı Zelenskiy masaya gelir ve ‘ancak Kırım’a sahip olursak barış yapabiliriz’ derse, bize ciddi olmadığını göstermiş olur. Kırım yok,” dedi.
Ancak Trump’ın geçiş ekibinden bir sözcü Lanza’nın şu anda seçilmiş başkan için çalışmadığını ve onun adına konuşmadığını belirtti.
Trump seçim kampanyası sırasında Ukrayna’daki savaşı “bir gün içinde” sona erdirebileceğini iddia, etmiş ancak bunun nasıl başarılacağı konusunda ayrıntı vermemişti.
Ancak Trump, Kiev’in iki yılı aşkın süredir devam eden savaşı sona erdirmek için Moskova’ya toprak vermek zorunda kalabileceği ihtimalini de göz ardı etmedi.
İlhak edilen topraklar
Rusya 2014 yılında Kırım Yarımadası’nı ilhak etti ve ardından savaşın ilk yılında tek taraflı olarak Ukrayna’nın dört bölgesini – Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya – ilhak ettiğini ilan etti.
Ancak Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy, barışın tesis edilebilmesi için Rus güçlerinin tamamen geri çekilmesinin ve ilhak edilen tüm toprakların geri verilmesinin şart olduğunu defalarca dile getirdi.
Bu arada Rusya, Trump’ın savaşın nasıl sona erdirileceğine ilişkin önerilerini dinlemeye açık olduğunu söyledi.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergei Ryabkov Moskova ve Washington’un Ukrayna konusunda “kapalı kanallar” aracılığıyla “sinyal alışverişinde” bulunduklarını belirtti.
Bu iletişimin mevcut yönetimle mi yoksa Trump ve yeni gelecek yönetimin üyeleriyle mi olduğunu belirtmedi.
Ryabkov Rus devlet haber ajansı Interfax’a verdiği röportajda, Rusya’nın Trump’ın Ukrayna konusundaki önerilerini “Kiev rejiminin her türlü yardımla daha da pompalanması alanında değil, çözüm alanında nasıl ilerlenebileceğine dair fikirler” olması koşuluyla dinlemeye hazır olduğunu söyledi.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha da gazetecilere yaptığı açıklamada, Kiev’in Trump yönetimiyle çalışmaya hazır olduğunu söyledi.
“Başkan Zelenskiy’nin Başkan Trump’ı karşılayan ilk dünya liderlerinden biri olduğunu unutmayın,” dedi.
Sybiha, “Ayrıca telefon görüşmesi sırasında ekipler arasında iletişim kurulmasına yönelik daha ileri adımlar ele alındı ve bu çalışma da başladı. Bu nedenle daha fazla iş birliğine açığız ve eminim ki adil bir barışa ulaşma hedefi hepimizi birleştiriyor,” dedi.
Ukrayna’ya askeri yardım eleştirisi
Ancak Trump, uzun zamandır ABD’nin Ukrayna’ya yaptığı askeri yardımları eleştiriyor ve seçim kampanyası sırasında Beyaz Saray’a yeniden girmesi halinde bu yardımlara son vereceği tehdidinde bulunuyordu.
Haziran ayında Detroit’te düzenlenen bir kampanya mitinginde Trump, Zelenskiy’i “tarihin en büyük pazarlamacısı” olarak nitelendirerek, “Ne zaman ülkeye gelse 60 milyar dolarla geri dönüyor,” demişti.
Pentagon cuma günü, Trump göreve gelmeden önce 6 milyar dolar değerinde bir askeri yardım paketinin Kiev’e gönderileceğini teyit ederken, Biden yönetimi yeni başkanın sevkiyatı durdurabileceği endişesini taşıyordu.
Dışişleri Bakanlığı web sitesindeki verilere göre ABD, Rusya’nın Şubat 2022’de ülkeyi işgal etmesinden bu yana Ukrayna’ya 64 milyar doların üzerinde askeri yardımda bulundu.
