ABD Başkanı Donald Trump, bazı federal kurumlardan fon aldığı belirtilen medya kuruluşlarına tepki göstererek, “Görünüşe bakılırsa, USAID ve diğer kurumlardan milyarlarca dolar çalınmış ve bunların büyük kısmı, Demokratları güzelleyen haberlerin yapılması için ‘rüşvet’ olarak sahte medya kuruluşlarına gitmiş” ifadelerini kullandı.
Trump, Politico adlı medya kuruluşunun son dönemde farklı federal kurumlardan yaklaşık 8 milyon dolar ödeme aldığına yönelik iddiaların gündeme gelmesinin ardından, Truth Social hesabından konuya ilişkin açıklamalarda bulundu.
Bazı federal kurumlardan fon aldığı ileri sürülen medya kuruluşlarına tepki gösteren Trump, “Görünüşe bakılırsa, USAID ve diğer kurumlardan milyarlarca dolar çalınmış ve bunların büyük kısmı, Demokratları güzelleyen haberlerin yapılması için ‘rüşvet’ olarak sahte medya kuruluşlarına gitmiş” ifadelerine yer verdi.
Trump, bu durumu ‘tarihteki en büyük skandal‘ olarak tanımlayarak, ‘Demokratların bundan kaçamayacağını‘ vurguladı.
ABD’li milyarder ve Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) yöneticisi Elon Musk‘ın, Demokrat Joe Biden yönetiminin, bazı medya kuruluşlarına fon sağladığını iddia etmesinin ardından ülkede tartışmalar başlamıştı.
USAID’den en fazla yardım alan ülke Ukrayna
ABD’de USAID’ın geleceğiyle ilgili yoğun tartışmalar yaşanırken Sputnik yaptığı analizde, Ukrayna’ya bu kuruluş tarafından verilen destekle ilgili çarpıcı gerçeği ortaya çıkarmıştı.
Sputnik, ABD’nin dış yardımlarının kamuoyuyla paylaşıldığı ForeignAssistance.gov sitesindeki verileri analiz ederek 2022’den bu yana USAID tarafından yapılan yardımlara mercek tutmuş ve elde edilen verilere göre Ukrayna‘nın, 3 yıl içinde ABD’den 32.4 milyar dolar tutarında yardım aldığı saptanmıştı. İşbu tutar söz konusu dönemde sağlanan yardımların yüzde 27.2’sini oluşturuyordu.
Ukrayna’nın, 2022’de 9.95 milyar dolar, 2023’te 16.43 milyar dolar, 2024’te ise 6.05 milyar dolar alarak USAID kaynaklarının en fazla aktarıldığı ülke olduğu saptanmıştı.
USAID 2012’de Rusya’dan kovulmuştu
ABD Başkanı Trump, ABD Hükümet Verimliliği Bakanlığı (DOGE) Başkanı Musk’ın ‘suçlu‘ ajansın ‘ölme‘ zamanının geldiğini söylemesinin ardından, USAID’ı yöneten ‘radikal meczuplardan’ kurtulduktan sonra USAID’ın geleceği hakkında ‘bir karar verme‘ taahhüdünde bulunmuştu. Rusya ise Washington’un kullandığı bu yumuşak güç aracını 2012’de yasaklamıştı.
Uluslararası Kalkınma Ajansı‘nın (USAID), 2011-2012 Rusya parlamento ve başkanlık seçimlerinden sonra hibe ağını siyaseti ve sivil toplumu etkilemeye çalışmak için kullanmakla suçlanmış Moskova’da seçim sonrası renkli devrim girişimine varan sokak protestolarının ardından ülkeden kovulmuştu.
USAID‘ın Rusya’daki misyonu 2000’li yıllarda Golos, Memorial ve Moskova Helsinki Grubu örgütleri ve diğerleri gibi sivil toplum gruplarına fon sağlamak da dahil olmak üzere siyasi etki operasyonlarıyla sınırlandırılmıştı.
‘Bir ekonomik baskı aracı olarak USAID’
USAID kendisini ‘yurtdışında demokratik değerleri‘ teşvik eden ve ‘özgür, barışçıl ve müreffeh bir dünyayı‘ ilerleten bir kurum olarak tanıtırken, sızdırılan bir ABD Ordusu el kitabında USAID, ‘düşmanları, müttefikleri ve vekilleri davranışlarını değiştirmeye ikna etmek’ için ‘ekonomik baskı‘ uygulamanın bir aracı olarak tanıtılıyor.
2008 tarihli Özel Kuvvetler gayrinizami harp belgesine göre USAID, “Yurtdışındaki yerleşimi ve insan gruplarıyla ilişki kurma misyonu, ABD’nin gayri nizami harp çabalarını desteklemek üzere ekonomik teşviklerden yararlanmak için bir kanal sağlamaktadır” şeklinde ifade edilmiş ve ek olarak “USAID hibelerinin belirli insan gruplarına doğrudan uygulanması, olumsuz davranışları değiştirebilir veya olumlu onayları güçlendirebilir” cümlesi yer almıştı.
Söz konusu dokümanda ayrıca USAID, Çatışma Değerlendirme Çerçevesi’ni askeri kullanım için ’programatik, operasyonel ve taktiksel düzeyde tasarım ve planlama‘ konusunda bilgi veren etkili bir araç olarak tanıtılmıştı.
