Ukrayna ve Rusya, geçen hafta İstanbul’da yapılan ikinci doğrudan görüşme turunda varılan anlaşmanın ardından yeni bir savaş esiri değişimine başladı. Kiev ve Moskova, değişimin 25 yaş altı genç askerleri ve ağır hastaları kapsayacağı konusunda mutabık kaldı.
“Ukraynalılar Rus esaretinden eve dönüyor,” diye açıkladı Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy.
“Bugün değişim başladı ve önümüzdeki günlerde birkaç aşamada devam edecek. Şu anda geri dönenler arasında yaralı ve ağır yaralı esirlerin yanı sıra 25 yaş altı olanlar da var,” diye ekledi Zelenskiy.
Rusya Savunma Bakanlığı da ilk grup Rus savaş esirinin geri döndüğünü doğruladı, ancak değişime dahil olan askerler hakkında ayrıntı vermedi.
Ukrayna Savaş Esirleriyle İlgili Koordinasyon Merkezi, serbest bırakılan ilk grup arasında Ukrayna deniz kuvvetleri, kara kuvvetleri, hava kuvvetleri, ulusal muhafız, sınır muhafız servisi, bölgesel savunma ve özel ulaşım servisinden personelin bulunduğunu açıkladı.
Pazartesi günü geri dönenler arasında, üç yılı aşkın süredir Rusya’nın esaretinde bulunan Mariupol savunucuları da yer aldı.
“Geri dönenlerin çoğu, Rusya’nın 2022’de başlattığı geniş çaplı işgalin ilk günlerinde esir alınmıştı,” dedi Ukrayna ombudsmanı Dmytro Lubinets.
“Yıllar süren esaretin ardından artık vatanlarının havasını soluyabilen herkesi sıcak bir şekilde karşılıyoruz,” diye ekledi Lubinets.
“Ekibimiz, o değerli ve uzun zamandır beklenen telefonu alan ailelerin sevinçlerine ortak oluyor.”
Kiev, güvenlik gerekçesiyle Pazartesi günü kaç savaş esirinin geri döndüğüne dair toplam sayıyı açıklamadı.
Birkaç gün önce Zelenskiy, Ukrayna’nın Cumartesi ve Pazar günkü esir değişiminde 500 kişiyi eve getirmeyi hedeflediğini, ancak bu değişimin gerçekleşmediğini söylemişti.
Hayatını kaybeden askerlerin naaşlarının iadesi
Kiev ve Moskova, değişimin 25 yaş altı genç askerleri, ağır yaralıları ve ciddi hastaları kapsamasının yanı sıra, hayatını kaybeden askerlerin naaşlarının da değişimini kabul etti.
Pazar günü Rusya, Ukrayna’yı değişimi ertelemekle ve varılan anlaşmaya uymamakla suçladı.
Moskova, Ukraynalı askerlerin naaşlarını taşıyan trenlerin Ukrayna sınırına doğru yola çıkmak üzere olduğunu ve Kiev’i “onları teslim almamakla” itham etti.
Rusya’dan Korgeneral Aleksandr Zorin, devlet ajansı TASS’a yaptığı açıklamada, Türkiye’deki görüşmelerde “6.000’den fazla (Ukraynalı) naaşın” transferinin kararlaştırıldığını söyledi.
Kiev bu suçlamaları kesin bir dille reddetti. Ukrayna Askeri İstihbarat Başkanı Kyrylo Budanov, Ukrayna’nın İstanbul’daki ikinci tur görüşmelerde varılan anlaşmalara kesinlikle uyduğunu söyledi.
Budanov, “repatriasyon önlemlerinin” önümüzdeki hafta başlamasının planlandığını ve Rus tarafının bunu birkaç gün önce kendisine bildirdiğini ifade etti.
Zelenskiy ise Pazar günü yaptığı konuşmada, Rusya’yı varılan savaş esiri değişimi anlaşması üzerinden “kirli bir siyasi ve bilgi oyunu oynamakla” suçladı.
Kiev, Mart ayından bu yana yapılan bir dizi değişimle 5.000’den fazla savaş esirini geri getirdiğini açıkladı.
Ukrayna, Rusya’ya hâlâ “herkes karşılığında herkes” esasına dayanan bir değişim önerisinde bulunuyor. Ancak Moskova bu teklifi şu ana kadar reddetti.
