Yemen’e kolera taşıyanlar

Ceyda Karan

“Çılgın Donald”, Suudi Arabistan kralıyla telefonda “Ortadoğu’daki barışı” konuşmuş. “İlginç şeyler olmaktaymış…” Körfez’de “İran nüfuzu ve İhvan hesaplaşması” temalı Suudi-Katar “it dalaşı” sürerken hakikaten de olmakta! 
Riyad’da kral Abdullah’ın ölümüyle gelen taht değişiminin ertesinde, Suudilerin 26 Mart 2015’te başlattığı vahşi savaş, sonunda Yemen’de korkunç bir kolera salgınına sebebiyet verdi. Kızılhaç’a göre, iki ayda 1587’den fazla Yemenli koleradan öldü, 262 bin 649 şüpheli vaka ortaya çıktı. Her gün ortalama 5 bin yeni vakadan söz ediliyor. Rakamlar öyle sıra dışı artıyor ki, BM, Yemen vakası için “dünyanın en feci kolera salgını” tespiti yapıyor.

***

Kolera dediğimiz bir bakterinin sebep olduğu bağırsak enfeksiyonuna bağlı hastalık. Temiz su kaynaklarının olmadığı, hijyenden uzak ortamlarda yüksek düzeyde bulaşıcı. Hızla tedavi edilmezse ölümcül. 
Salgının sebebi malum. Suudi Arabistan; Körfez’deki ortaklarına (BAE, Bahreyn, Kuveyt ve Katar) Mısır, Ürdün, Sudan ve Fas gibi ülkeleri katıp kurduğu koalisyonla ve elbette ABD ve Britanya’nın “paha biçilmez” desteğiyle, Yemen’in altyapısını “kalbura çevirdi.” Operasyon, görev süresi çoktan dolmuş gayri meşru Başkan Mansur Hadi’ye direnen Zeydi Husiler ve eski başkan Ali Abdullah Salih’in koalisyonunu ezip, koltuğunu iade etmek şiarıyla başlatılmıştı. Rezil oldular. Ama 27 ayda 100’den fazla hastaneyi, sığınmacı kamplarını, gıda kamyonlarını, fabrikaları, yolları, tarım alanlarını, okulları vurmakta pek başarı kaydettiler. Zaten savaş öncesinde dünyanın en yoksullarından olan ülkede altyapı çöktü, atıklar yiyecek ve sulara karıştı. 
Lojistiği üstlenmiş Amerikalı “hedef göstericiler” sağ olsun, BM rakamlarına göre, yarısı koalisyonun bombalamalarından en az 13 bin insan öldü. On binlerce yaralı var. Milyonlarca insan yerinden yurdundan oldu. 20 milyonluk nüfusun yarısının acil gıda, temiz su ve tıbbi yardıma ihtiyacı var. Ve abluka koşullarında uluslararası yardımlar hak getire!

***

BM’ye göre bu insani felaketin tek çaresi savaşın bitmesi. Ama utanmaz Suudiler, şimdilerde saray darbesiyle birinci veliahtı çalımlayıp yerine geçmiş genç ikinci veliaht Muhammed bin Salman’ın (MbS) savunma bakanı olarak hırsını sınıyor. Utanmazlık, Kral Salman İnsani Yardım ve Kurtarma Merkezi’nin (KS Relief) başkanı Dr. Abdullah el Rabeeah’ın dilinde, “Yemen’in kalkınmasının bir numaralı destekçisiyiz” cümlesine dökülüyor. UNICEF ve WHO’ya 67 milyon dolar bağışlamışlar. “Bir çatışma varsa hatalar da olacakmış” fakat onlar “hatalarını kabul ediyor, özür diliyor ve tazmin etmeye çalışıyorlarmış.”

***

Utanmazlığa Batılılar “İran nüfuzunu önlemek” temasıyla eşlik ediyor. Suudilere silah ve askeri eğitim sunan Britanya’nın Savunma Bakanı Michael Fallon, “Suudilerin Yemen’e saldırarak sadece kendilerini savunduklarını”söyleyebiliyor. Pentagon şefi James Mattis “İran’ın bir başka ülkeyi istikrarsızlaştırma çabalarının üstesinden geleceklerini” buyurup Yemen’de “doğru yolda olduklarını” vurguluyor. 
Kimsenin ortada blokaj varken İran’ın Şiilikten ziyade Sünniliğe yakın Zeydi Husilere ne verdiğini bildiği yok. Öyle ki Washington Post, İranlıların Husilere desteğinin “çok sınırlı” ve zaten Yemen’deki nüfuzunun da “marjinal olduğunu” yazıp, “Husilerin İran vekilleri olduğunu iddia etmek doğru değil” tespiti yapmak durumunda kalıyor. Lakin çok tekrarlayınca yalan “kanıta” dönüşüveriyor.

***

Bu utanmaz savaşın aylarca parçası olmuş Katar’a ve Türkiye’deki siyasal İslamcılara gelince… Katar, 2014’te Riyad’la sekiz aylık “Birinci İhvan krizi” diner dinmez 2015’te Suudi koalisyonunun gönüllü katılımcısı olup birlik göndermişti. Bugün artık “İkinci İhvan/İran kriziyle” onlar da “mazluma”dönüşüverince koalisyondan çıktılar. Şimdilerde “ama biz arabuluculuk da yaptık” türküsü eşliğinde El Cezire aracılığıyla Yemen’e ağıtlar yakıyorlar. Yemen için bırakın “Rabia parmağı” çıkartmayı, bisküvi kutuları gönderildiği anlaşılınca ortalığı ayağa kaldırmış Türkiye’dekilere de aynı nakaratı çığırmak kalıyor.

Cumhuriyet