Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Pazar günü yaptığı açıklamada, Pazartesi gününden itibaren Rusya ile tam ve geçici bir ateşkes sağlanmasını umduğunu belirterek, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile “şahsen” görüşmek üzere Türkiye’de olacağını söyledi.
Zelenskiy’in açıklamaları, ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna’ya Rusya’nın Perşembe günü Türkiye’de doğrudan görüşmeler yapma teklifini kabul etmesi konusunda ısrar etmesinin ardından geldi. Ukrayna, Avrupalı müttefikleriyle birlikte Rusya’dan görüşmelerden önce Pazartesi gününden itibaren 30 günlük koşulsuz bir ateşkesi kabul etmesini talep etmiş, ancak Moskova bu öneriyi fiilen reddederek bunun yerine doğrudan müzakere çağrısında bulunmuştu.
Zelenskiy’in Türkiye ziyaretini, Pazartesi günü ateşkesin sağlanmasına bağlayıp bağlamadığı henüz netlik kazanmadı.
“Diplomasi için gerekli zemini sağlamak üzere yarından itibaren tam ve kalıcı bir ateşkes bekliyoruz. Ölümleri uzatmanın bir anlamı yok. Perşembe günü Putin’i (Türkiye’de) bekliyor olacağım, şahsen. Umarım Ruslar bu kez bahane aramazlar” diye yazdı.
Kremlin’den hemen bir yorum gelmedi.
Trump Pazar günü erken saatlerde sosyal medyada yaptığı bir paylaşımda Ukrayna’nın Putin’in barış görüşmeleri önerisini “HEMEN” kabul etmesi gerektiğini söyledi.
“En azından bir anlaşmanın mümkün olup olmadığını belirleyebilecekler ve eğer mümkün değilse, Avrupalı liderler ve ABD durumun ne olduğunu bilecek ve buna göre hareket edebilecek! TOPLANTIYI ŞİMDİ YAPIN!!!”
Ukrayna ve müttefikleri ateşkes konusunda ısrarlı
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Almanya Şansölyesi Friedrich Merz ve Polonya Başbakanı Donald Tusk Cumartesi günü Kiev’de Zelenskiy ile bir araya gelerek Pazartesi gününden itibaren 30 günlük bir ateşkes için koordineli bir çağrı yayınladılar. Plan hem Avrupa Birliği’nden hem de Trump’tan destek aldı.
Liderler, Putin’in öneriyi kabul etmemesi halinde Rusya’ya daha sert yaptırımlar uygulama sözü verdi.
Putin ve Zelenskiy 2019 yılında sadece bir kez bir araya geldi.
Savaşın ilk aylarında Zelenskiy defalarca Putin ile kişisel görüşme talebinde bulunmuş ancak reddedilmişti. Kremlin’in Eylül 2022’de Ukrayna’nın dört bölgesini – Donetsk, Luhansk, Kherson ve Zaporizhzhia – yasadışı olarak ilhak etme kararının ardından Zelenskiy, Putin ile görüşmelerin imkansız hale geldiğini ilan eden bir kararname çıkardı.
Macron, Pazar günü yaptığı açıklamada Putin’in Ukrayna ile doğrudan müzakere teklifinin “bir ilk adım olduğunu ancak yeterli olmadığını” söyleyerek Batı’nın Moskova’nın niyetlerine yönelik şüpheciliğinin devam ettiğinin sinyalini verdi.
Fransız medyasına göre Macron Polonya-Ukrayna sınırında gazetecilere yaptığı açıklamada “Koşulsuz bir ateşkes müzakerelerden önce gelmez” dedi.
Macron ayrıca Putin’in “bir çıkış yolu aradığı ama yine de zaman kazanmak istediği” uyarısında bulundu.
Moskova barış görüşmeleri teklifini sürdürüyor, Türkiye ev sahipliği yapmaya hazır
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, Pazar günü Rus devlet televizyonunda yayınlanan yorumlarında Putin’in önerisini “çok ciddi” olarak nitelendirerek “çatışmanın temel nedenlerini” ortadan kaldırmayı amaçladığını ve “barışçıl bir çözüm bulmaya yönelik gerçek bir niyeti teyit ettiğini” söyledi.
Moskova’nın teklifinden doğrudan bahsetmeyen Trump, Putin’in gece boyunca yaptığı açıklamalardan birkaç saat sonra sosyal medyada yaptığı paylaşımda “Rusya ve Ukrayna için potansiyel olarak harika bir gün!” dedi.
Trump, “Bu hiç bitmeyen ‘kan banyosu’ umarım sona ererken kurtarılacak yüz binlerce hayatı düşünün” diye yazdı. “Bunun gerçekleşmesini sağlamak için her iki tarafla da çalışmaya devam edeceğim. ABD bunun yerine Yeniden İnşa ve Ticarete odaklanmak istiyor. Önümüzde BÜYÜK bir hafta var!” diye ekledi.
ABD Başkanı Pazar günü yaptığı bir başka paylaşımda ise Ukrayna’nın Moskova’nın “Perşembe günü Türkiye’de bir araya gelerek KAN GÖLÜ’ne olası bir son vermeyi müzakere etme” teklifini kabul etmesi gerektiğini söyledi. Ancak “Ukrayna’nın Putin ile bir anlaşma yapacağından şüphe etmeye başladığını” da sözlerine ekledi.
Kremlin’den yapılan açıklamada Putin’in Pazar günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştüğü ve Erdoğan’ın da görüşmelere ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu ifade ettiği belirtildi.
Kremlin’in telefon görüşmesine ilişkin açıklamasına göre Erdoğan “Rusya’nın önerisine tam destek vererek, İstanbul’da görüşmeler için bir platform sağlamaya hazır olduğunu” ve “sürdürülebilir barışa ulaşmayı amaçlayan müzakerelerin düzenlenmesi ve yürütülmesinde mümkün olan her türlü yardımı yapmaya hazır olduğunu” vurguladı.
İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Erdoğan Pazar günü Macron ile de görüştü ve savaşı sona erdirme çabalarında “tarihi bir dönüm noktasına” ulaşıldığını söyledi.
