İngiltere merkezli The Lancet dergisi tarafından ve Dünya Sağlık Örgütü’nün de katkılarıyla obezite, zayıflık ve bunların önlenmesine ilişkin bir rapor yayımlandı.
Dünya genelinde kız çocukları için obezite oranı 1990 yılında dünya nüfusunun yüzde 1.7’si iken 2022 yılında bu oranın yüzde 6.9’a yükseldiği; erkek çocuklarda ise artış aynı dönemde yüzde 2.1’den yüzde 9.3’e çıktığı saptandı.
Aynı dönemde dünya genelinde obezite oranları kadınlarda yüzde 8.8’den yüzde 18.5’e, erkeklerde ise yüzde 4.8’den yüzde 14’e yükseldiği ortaya kondu.
Aynı zamanda, hem çocuklar hem de yetişkinler arasında düşük kilolu insanların oranının düştüğü ifade edilirken, bunun da obezitenin dünya çapında birçok ülkede yetersiz beslenmenin en yaygın biçimi olduğu anlamına geldiği ifade edildi.
Raporda, ayrıca, “Yetersiz beslenme, 5 yaş altı çocuk ölümlerinin yarısı, obezite, kalp-damar hastalıkları, diyabet ve bazı kanser gibi bulaşıcı olmayan hastalıklara da neden olabiliyor” ifadeleri yer aldı.
DSÖ’den obeziteyle mücadelede çağrısı
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, söz konusu raporun, obezitenin erken yaşlardan yetişkinliğe kadar diyet, fiziksel aktivite ve yeterli bakım yoluyla önlenmesinin ve yönetilmesinin önemini vurguladığını kaydederek şu açıklamada bulundu:
Obeziteyi engellemeye yönelik küresel hedeflere ulaşmada çalışmaları rayına oturtmak, hükümetlerin ve toplulukların, DSÖ ve ulusal halk sağlığı kurumlarının delillere dayalı politikalarıyla desteklenen çalışmalarını gerektiriyor. Daha da önemlisi, ürünlerin sağlık üzerindeki etkilerinden sorumlu olması gereken özel sektörün de işbirliğini gerektiriyor.
Çalışmanın kıdemli yazarı Majid Ezzati, 1990 yılında dünyanın büyük bölümünde yetişkinler arasında görülen obezitenin şimdi okul çağındaki çocuk ve ergenlere de yansımasının ‘çok endişe verici’ olduğunu söyleyerek, “Aynı zamanda, özellikle dünyanın en yoksul bölgelerinde, yüz milyonlarca kişi hala yetersiz beslenmeden etkileniyor. Yetersiz beslenmenin her iki türüyle de başarılı bir şekilde mücadele edebilmek için sağlıklı ve besleyici gıdaların bulunabilirliğini ve satın alınabilirliğini önemli ölçüde arttırmamız hayati önem taşımakta” dedi.
Türkiye Avrupa’da zirvede
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Türkiye, yüzde 66.8 ile Avrupa’da ilk sırada yer aldı. Türkiye’yi yüzde 63.7 ile İngiltere, yüzde 62.3 ile Yunanistan, yüzde 61.6 ile İspanya ve yüzde 59.5 ile Fransa takip etti.
Söz konusu raporda 200 ülke arasında Türkiye obezite oranları açısından kadınlarda 42, erkeklerde 60. sırada yer aldı.
Araştırmaya göre Türkiye’de 20 yaş ve üstü bireylerde obezite oranları 30 yıldan uzun süredir hem kadınlarda hem de erkeklerde artış gösterirken Türkiye’de kadınlarda obezite görülme sıklığının 2022’de yüzde 42.6’ya yükseldiği belirtildi. Erkeklerde ise bu oran, aynı sürede yüzde 26.2’ye çıktı.
1990 yılında Türkiye için bu oranın kadınlarda 22, erkeklerde ise 57’inci sırada olduğu belirtildi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2023’te yayımladığı verilerde Türkiye’de 15 yaş ve üstü obez bireylerde obezite oranını 2022 yılında yüzde 20.2 olarak açıklamıştı.
2022 yılında kadınların yüzde 23.6’sının obez ve yüzde 30,9’unun obez öncesi, erkeklerin ise yüzde 16.8’inin obez ve yüzde 40.4’ünün obez öncesi olduğu hesaplanmıştı.
