Seçim Bitti Zamlar Başladı

Seçimler nedeniyle ertelenen zamlar başladı. İlk zam sigaraya geldi, bunu gıda ve elektrik zamlarının izlemesi bekleniyor. Öte yandan Hükümet’in tanzim satışlarla önüne geçmeye çalıştığı sebze ve meyve fiyatındaki artışların da sürmesi bekleniyor.

Yerel seçimlerin sona ermesiyle birlikte kamu ve özel sektörde zam hazırlıkları hızlandı. Piyasada yaşanan durgunluğa rağmen birçok firma ürettiği ürünlerin fiyatlarını arttırmak için harekete geçti. İlk zam sigaraya yapıldı. Sigarada paket fiyatları ortalama 2 lira artarken, Philip Morris grubu altında satılan en pahalı sigara fiyatı 13.50 liradan, 15.50 liraya yükseldi. 10 liraya satılan sigaraların fiyatı 12 lira olurken 9 liradan satılan sigaraların fiyatı 11 lira, 9.50 liradan satılan sigaraların paket fiyatları da 11.50 lira olarak belirlendi. Diğer sigara üreticilerinin de zamları birkaç gün içinde uygulamaya sokacakları kaydedildi. Piyasada önemli bir pazar payına ulaşan tütün ve el yapımı sigara fiyatlarının aynı oranda zamlandığı görüldü.

SEBZE-MEYVE FİYATLARI

Havaların ısınmasına rağmen sebze meyve fiyatlarında ucuzlama yaşanmadı. Seçim öncesi kurulan tanzim satış çadırları da çözüm olmadı. Seçimler biter bitmez de tanzim satış çadırları kaldırıldı. Marketlerde ve manavlarda beş liranın altında sebze meyve kalmazken birçok üründe fiyat 10 liranın üzerine çıktı. İthal ürünlerin fiyatları da artarken biber fiyatlarının 20 liraya yaklaştığı görüldü.

Mahalle bakkallarının büyük bölümü sebze meyve satışından vazgeçti. Ankara Dikmen Öveçler Mahallesi’ndeki mahalle bakkalı Rasim Öz, getirdikleri malların çürüdüğünü belirterek Aydınlık’a şunları anlattı: “Sebze meyve fiyatları çok zamlandı. Fiyat yüksek olunca satışlar düştü. Bir kasa sebze veya meyve getiriyoruz, bir haftada satamıyoruz. Doğal olarak çürüyor. Bir iki kilo mal çürüdü mü, tüm karımız gittiği gibi zarara da giriyoruz. Bu nedenle sebze meyve satışını bırakmak zorunda kaldık. İlerde ne olur bilmem ama şu anda birçok mahalle bakkalı, sebze meyve satmayı düşünmüyor.”

GIDA ÜRÜNLERİNE ZAM

Gıda sektöründe de zamlar başladı. Peynir çeşitlerinin fiyatları artarken, bebek maması fiyatlarına da zam yapıldı. İşlenmiş et ürünlerinde de zam hazırlığı yapıldığını kaydeden yetkililer, “Şu anda tüketim düşmesi nedeniyle bozulma riskine giren ürünler tüketiliyor. Kampanyalarla bu ürünler bir an önce elden çıkarılmaya çalışılıyor. Yeni üretilen ürünler piyasaya verilecek. Bu ürünlerin fiyatları da zamlı olacak” bilgisi verdiler.

Bisküvi gibi ürünlerin fiyatlarının da önümüzdeki günlerde artması bekleniyor. Bir üretici firma yöneticisi konu ile ilgili olarak Aydınlık’a şunları anlattı: “Seçim nedeniyle kimse korkudan zam yapamadı. Zam yapılsaydı hemen başka suçlamalar gelecekti. Ama üretim yapılabilmesi için zam zorunlu. Bütün girdi maliyetleri artarken zam yapmazsak iflas ederiz.” Bu arada birçok firma da zam için yeni bir yöntem geliştirdi. Gıda, temizlik malzemeleri, şampuan gibi ürünlerde paketlerin gramajlarının azaltıldığı belirlendi.

ELEKTRİK ZAMMI

Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) seçimlerden hemen sonra dağıtım şirketlerine teknik ve teknik olmayan kayıp enerji satışları ile görevli tedarik şirketlerine yapılan satışları kilovatsaat başına 12.6335 kuruştan 17.2700 kuruşa çıkardı. Bu düzenlemenin ardından elektriğe yüzde 37 zam gelmiş oldu. Dağıtım şirketlerine genel aydınlatma kapsamında satışları ise kilovatsaat başına 25.4600 kuruş olarak belirlendi. EPDK, bu zammın tüketicilerin faturasına yansımayacağını duyurdu. Enerji uzmanları enerji sektöründe firmaların durumunun iyi olmadığını, yapılan zammın eninde sonunda tüketiciye yansıyacağı görüşünde.

KÖPRÜ VE GEÇİŞLER

Vatandaşı bekleyen bir başka zam konusu da köprü ve diğer geçiş ücretlerinin artırılması. Seçimden önce Avrasya Tüneli’nden geçiş ücretlerine zam yapıldığı duyurulmuş, ardından yapılan müdahalelerle zam geri alınmıştı. Yapı- lan duyuruda, 1 Şubat’tan itibaren Avrasya Tüneli tek yön geçiş ücretlerinin otomobiller için 32.10 lira, minibüsler için ise 48.10 lira olarak uygulanacağı ifade edilmişti. İşlem için “sehven” açıklaması yapılmıştı. Şimdi bu zamların yeniden devreye girmesi gündemde. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan da dolar kurundaki artışın Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine zam olarak yansıyacağını açıkladı. Turhan, Milletvekili İsmail Koncuk’un geçiş ücretleriyle ilgili soru önergesine verdiği yanıtta, “Dolar alış kurunda yüzde 5 oranında artışın söz konusu olması halinde yıl içerisinde geçiş ücretleri tekrar belirlenebilecektir” dedi.